Czy twoje dziecko puszcza mimo uszu większość rzeczy, które słyszy? Niektóre małe dzieci mają problemy z szyfrowaniem dźwięków, które tworzą język. Choć mają doskonały słuch, takie dzieci nie wyłapują wielu szczegółów na temat tego, co zostało powiedziane, szczególnie w hałaśliwym i rozpraszającym otoczeniu. Takie dzieci mogą mieć zaburzenia, które nazywane są zaburzeniami przetwarzania słuchowego
Przetwarzanie słuchowe – na co zwrócić uwagę?
Jakie znaki wskazują na to, że dziecko może mieć zaburzenia przetwarzania słuchowego? Oto kilka przykładów zachowania, które twoje dziecko lub jego nauczyciel mogli zauważyć:
- nie rozumie wierszyków dziecięcych i tekstów piosenek
- ma trudności w podążaniu za poleceniami
- nie pamięta szczegółów z tego, co usłyszało
- zdaje się słuchać, ale nie słyszeć
- często miesza dwa podobnie brzmiące słowa
- z trudem rozumie mowę w głośnym otoczeniu
- boryka się z trudnościami w trakcie nauki czytania i pisania słowo po słowie
- dziecku trudno śledzić rozmowy
- trudno mu się wyrazić
- często prosi ludzi o to, by powtórzyli to, co powiedzieli
Takie zachowanie wskazuje na zaburzenia przetwarzania słuchowego, natomiast może ono wynikać również z innych powodów. Takie modele zachowania są charakterystyczne dla niektórych dzieci, mających ADHD, dysleksję bądź inne zaburzenia mowy lub uczenia się. Ustalenie przyczyny tego zachowania jest zatem szczególnie ważne, chcąc prawidłowo zdiagnozować trudności, z którymi zmagają się dzieci.
Ponieważ symptomy te po części pokrywają się z innymi zaburzeniami, zaburzenia przetwarzania słuchowego, ich obecność nie od razu oznacza występowanie konkretnego zaburzenia. Choć nauczyciel, pedagog lub logopeda mogą ustalić, na ile prawidłowo dziecko wykonuje zadanie językowe lub słuchowe, medyczny stan zdrowia diagnozują wyłącznie specjaliści, którzy wykorzystują specjalne testy, mierzące specyficzne funkcje przetwarzania słuchowego. Dzieci mogą mieć trudności z przetwarzaniem jednej lub więcej funkcji.
Czym są zaburzenia przetwarzania słuchowego?
Aby ustalić w jaki sposób dziecko przetwarza dźwięki, specjalista wykona liczne testy w specjalnym pomieszczeniu, w którym dziecko będzie musiało słuchać różnych sygnałów i na nie reagować. Dziecko musi mieć przynajmniej 7 lub 8 lat, żeby było na tyle duże, by mogło wykonać test.
Ponieważ symptomy pokrywają się z zaburzeniami uwagi, mowy lub uczenia się, nie wszyscy eksperci postrzegają problemy przetwarzania słuchowego jako osobne zaburzenie. Natomiast dzieci z trudnościami przetwarzania słuchowego będą czuć się dużo lepiej w przystosowanym do tego otoczeniu. Często takie osoby pracują dodatkowo z profesjonalistami po to, by wzmocnić swoje zdolności słuchowe, które inne dzieci mają automatycznie.
Możesz również samodzielnie pracować nad poprawą przetwarzania słuchowego i wzmocnienia tych zdolności w domu. Przygotowaliśmy kilka gier (bo jak wiadomo najlepiej jest uczyć się przez zabawę) – które w tym pomogą.
Jak ćwiczyć przetwarzanie słuchowe u dzieci?
Wrażliwość słuchowa na dźwięki
1. Słuchanie dźwięków– Można wykonać na zewnątrz lub w domu
Poproś dziecko, by zamknęło oczy i słuchało dźwięków otoczenia. Dźwięki, takie jak samochody, samoloty, zwierzęta, dźwięki z zewnątrz, dźwięki w sąsiednim pokoju itp.
Następnie poproś, aby dziecko opisało, gdzie według niego znajduje się każdy dźwięk, który słyszy i co on oznacza.
2. Nagrane dźwięki
Możesz skorzystać z gotowych nagranych dźwięków (odgłosy ptaków, Samoloty, pociągi, samochody, bawiące się dzieci i zwierzęta to tylko niektóre z dźwięków, które można znaleźć). Możesz również nagrywać różne dźwięki bezpośrednio z dzieckiem i następnie wspólnie je odtwarzać. Poproś swoją pociechę, aby zidentyfikowała każdy wybrany dźwięk.
3. Drżenie dźwięków – Świetna zabawa szczególnie w kuchni!
Umieść małe twarde przedmioty, takie jak kamienie, fasola, kreda, sól, piasek lub ryż w małych pojemnikach lub słoikach z pokrywkami. Niech dziecko rozpozna zawartość poprzez potrząsanie i słuchanie. W ten sposób wyszkolisz sobie również małego kuchennego pomocnika J
Uczestnictwo słuchowe
1. Rozpoznawanie wzorców dźwiękowych
Poproś dziecko, aby zamknęło oczy i usiadło przodem do Ciebie. Klaskaj ręce, graj na bębnie, odbijaj piłkę itp. Poproś dziecko, aby powiedziało, ile razy powtórzony był wzór (ile razy odbita była piłka), lub poproś, aby powtórzyło wykonane wzory. Możesz urozmaicić to ćwiczenie i wraz z dzieckiem zagrać w tzw. „łapki”, tworząc razem rytmiczne wzory, np.: wolno, szybko, szybko, wolno.
Wzorce dźwiękowe na dwóch obiektach stanowią wariację powyższej sugestii; na przykład użyj kubka i klaśnięć w dłonie, aby wybić rytm. Możecie stworzyć swój własny mini zespół muzyczny.
Dyskryminacja dźwięków
1. Blisko czy daleko
Poproś dziecko, aby zamknęło oczy i oceniło, z której części pokoju dochodzi dźwięk i czy znajduje się on blisko czy daleko.
2. Głośno czy cicho?
Pomóż dziecku nauczyć się oceniać i rozróżniać głośne i ciche dźwięki. Możesz użyć różnych instrumentów lub nagranych wcześniej dźwięków. Poproś malucha, aby rozpoznało do kogo lub jakiego przedmiotu należy wybrany odgłos.
3. Wysoka czy niska?
W tej odmianie Twoje dziecko nauczy się oceniać i rozróżniać wysokie i niskie dźwięki. Wybierz takie odgłosy, które w najlepszy sposób ukażą różnicę: np. świst czajnika, bzyczenie pszczoły, odkurzacz, świergotanie ptaka itp.
Świadomość przedmiotów lub dźwięków liter
Na pewno chcesz, aby Twoje dziecko odniosło sukces, szczególnie na początkowych etapach czytania. Jak już na pewno wiesz, wszystkie zdolności poznawcze są ze sobą ściśle połączone i wadliwe działanie chociażby jednej z nich, utrudnia działanie pozostałych. Twoja pociecha musi w prawidłowy sposób nauczyć się postrzegać poszczególne dźwięki fonemu języka i rozróżniać każdy dźwięk reprezentujący kształt litery od innych dźwięków. Takie umiejętności są niezbędne do dekodowania języka pisanego i nauki czytania. W przyszłości ta wiedza pomoże również w nauce języków obcych.
1. Słowo na literę…
W tą grę możecie grać w każdych warunkach. Świetnie sprawdzi się również w podróży.
Poproś dziecko, aby wybrało które słowo zaczyna się na tą samą literę, co mleko. Powiedz trzy słowa: „astronauta, motyl, rower”. Możesz tworzyć dowolne kombinacje wyrazów na różne litery alfabetu.
2. Zestawy liter
Poproś dziecko, aby pomyślało o słowach, które zaczynają się na „ma” – np. mama, malarz, maluch itp.
3. Szukanie słów w książkach
Usiądź razem z dzieckiem i poproś o wybranie ulubionej książeczki. Wybierz literę, np. T i poproś dziecko, aby na danej stronie znalazło wszystkie wyrazy rozpoczynające się na wybraną literę i wypowiedziało je na głos
Mamy nadzieję, że przygotowane przez nas zabawy i podpowiedzi, pozwolą w interesujący sposób spędzić Tobie czas z dzieckiem a tym samym wzmocnią jego umiejętności przetwarzania słuchowego. Jak napisaliśmy powyżej, wszystkie możliwości poznawcze Twojej latorośli są tak samo ważne i należy dążyć do ich jak najlepszego rozwoju. W Brain Gym dbamy o to, aby znaleźć odpowiedzi na wszystkie nurtujące Was pytania. Dzięki temu, my również możemy się rozwijać i w jeszcze lepszy sposób dostarczać udoskonalonych narzędzi poznawczych Tobie i Twoim najbliższym.Jeśli interesują cię inne ćwiczenia, które pomogą dziecku osiągnąć lepsze wyniki szczególnie na początku jego rozwoju, skorzystaj z bezpłatnej konsultacji, którą oferuje centrum kształcenia intelektu Brain Gym.